Bij een grote reorganisatie van zijn zakenbank die ABN Amro woensdag heeft aangekondigd, sneuvelt ook de diamantentak van de bank.
De divisie leverde de bank al jarenlang problemen en reputatieschade op. Handel in diamanten brengt veel risico’s met zich mee en is kwetsbaar voor fraude.
Het hoge risicoprofiel ging traditioneel gepaard met een hoog rendement, maar dat brokkelt de laatste jaren af door overaanbod en de opkomst van synthetische diamanten.
De coronacrisis verergert de zwakke vraag door winkelsluitingen en een verstoorde toeleveringsketen.
In de komende drie tot vier jaar stopt ABN AMRO definitief met de financiële dienstverlening voor de diamantenindustrie, waarmee een einde komt aan de rijke geschiedenis van de bank in de beruchte sector.
ABN AMRO kondigde woensdag een forse ingreep aan bij zijn zakenbank. De financiële instelling schrapt bij zijn grootzakelijke activiteiten 800 van de 2500 banen. Als onderdeel van die reorganisatie verdwijnt de divisie die de handel in grondstoffen zoals diamanten financiert.
Diamond & Jewellery Clients (D&JC), zoals de diamantendivisie van ABN AMRO heet, heeft nog twee kantoren in Antwerpen en Hong Kong.
De bank is van oudsher betrokken geweest bij aankoop en handel van ruwe diamanten, de verwerking tot geslepen edelstenen en de handel en verkoop aan detailhandel en juweliers.
Eind jaren 90 financierde ABN AMRO in zijn eentje een derde van de wereldwijde diamantindustrie en -handel. Toen had de bank nog kantoren in onder meer Antwerpen, Genève, Bombay, New York en Londen. In vergelijking met die periode zijn de diamantenactiviteiten op dit moment volgens een woordvoerder ''vrij beperkt''.
Diamanten waren al jarenlang een probleemdossier
ABN AMRO had zijn handen vol aan zijn activiteiten in de diamantenbranche, die de bank zelf een sector van uitersten noemt.
In 2015 kwamen meerdere affaires aan het licht die zich allemaal afspeelden in Dubai. Zo werden zes bankiers ontslagen omdat ze rijke Indiase klanten hielpen ongeoorloofde transacties door te voeren. Nog een paar ontslagen volgden, waaronder die van de Nederlandse landenmanager van het filiaal in het Arabische ministaatje.
Ondertussen werd ABN AMRO bekritiseerd vanwege de te zwakke controles op zijn klanten in de diamantenindustrie. Laks toezicht kan ertoe leiden dat een bank zonder het te weten met omstreden klanten handelt, zoals rebellen in Afrikaanse landen die de opbrengsten van verkochte diamanten gebruiken om wapens te kopen.
Ook niet onbelangrijk is dat een forse witwasboete van het Openbaar Ministerie (OM), die boven het hoofd van de bank hangt, mogelijk betrekking heeft tot de diamantentak. Analisten die de bank volgen, vrezen dat de boete hoog uit komt mede vanwege de banden die ABN AMRO heeft met de ''schimmige diamantensector''.
In 2018 kondigde ABN AMRO al aan het kantoor in Dubai "te staken", waarop de twee kantoren in Hong Kong en Antwerpen overbleven. Hetzelfde jaar liet de bank ook weten het kapitaal voor risicovolle sectoren als de handel in grondstoffen terug te schroeven.
Hoog risico, weinig rendement
Een disproportioneel hoog risicoprofiel en onvoldoende geld in het laatje, dat is de voornaamste reden dat ABN AMRO het mes in de zakenbank zet. Met name voor de niet-kernactiviteiten, waar ook de diamantentak onder valt, zag het kosten-batenplaatje scheef uit, vertelde topman Robert Swaak in de toelichting op zijn besluit.
Traditioneel stond een mooi rendement tegenover het hoge risico in de diamantensector, maar dat is de laatste jaren afgebrokkeld door overaanbod van ruwe en gepolijste edelstenen en in laboratoria gekweekte diamanten.
De coronacrisis heeft de zwakke vraag verergerd. Juweliers sloten hun deuren vanwege lockdowns en de toeleveringsketen raakte ontwricht. Zo voerde India, het land waar ongeveer de helft van alle ruwe stenen op maat gesneden en gepolijst wordt, in het voorjaar tijdens de piek van de pandemie dat werk amper meer uit.
Producenten lieten hun prijzen zakken en ook veilingcentra zagen die dalen. Dat neemt niet weg dat er voor ruim 3 miljard euro aan diamanten ligt opgeslagen, die berg kan dit jaar nog groeien tot een waarde van 4 miljard euro.